อนุสรณ์ดอนเจดีย์

พระบรมราชานุสรณ์ดอนเจดีย์

ก่อตั้งขึ้นเพื่อระลึกถึงวีรกรรมการชนช้างของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช พระมหากษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยากับพระมหาอุปราชาแห่งพม่า ที่ยกทัพเข้ามาตีกรุงศรีอยุธยาในปี พ.ศ. 2135 ในเวลาต่อมาเจดีย์แห่งนี้ถูกค้นพบในปี พ.ศ. 2456 โดยสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงรับสั่งให้ค้นหาซากเจดีย์เก่า เมื่อค้นพบก็เชื่อว่าน่าจะเป็นเจดีย์ยุทธหัตถี ภายหลังพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าฯ รัชกาลที่ ได้เสด็จไปประกอบพิธีบวงสรวงสมโภช เมื่อวันที่ 28 มกราคม พ.ศ.2456 ในขณะนั้นองค์เจดีย์เหลือซากแต่เพียงฐานสี่เหลี่ยม กว้างด้านละ 19.50 เมตร สูงจากพื้นดินถึงส่วนชำรุด 6.50 เมตร รัชกาลที่ จึงโปรดเกล้าฯ ให้กรมศิลปากรทำการบูรณะและเลือกแบบเจดีย์ยุทธหัตถีที่จังหวัดตาก ซึ่งเป็นเจดีย์ที่สร้างขึ้นเป็นที่ระลึกครั้งพ่อขุนรามคำแหงชนช้างชนะขุนสามชนเจ้าเมืองฉอด แม้ว่าการบูรณะเจดีย์ในครั้งนั้นจะไม่ได้ดำเนินการตามพระราชประสงค์

หากแต่ในสมัยรัฐบาล จอมพล ป.พิบูลสงคราม ได้มีการสร้างแบบของเจดีย์ให้เป็นทรงลังกาตามแบบเจดีย์ใหญ่ที่วัดชัยมงคล จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เพราะสันนิษฐานว่าเจดีย์วัดใหญ่ชัยมงคลนี้ สมเด็จพระนเรศวรฯ ได้โปรดเกล้าให้สร้างขึ้นเพื่อเป็นอนุสรณ์แห่งชัยชนะครั้งนั้นตามคำกราบทูลแนะนำของสมเด็จพระวันรัต วัดป่าแก้ว เช่นเดียวกับเจดีย์ยุทธหัตถี

ในปี พ.ศ. 2495 กองทัพบกได้บูรณปฏิสังขรณ์องค์เจดีย์ขึ้นใหม่ โดยสร้างเป็นเจดีย์แบบลังกาทรงกลมใหญ่ สูง 66 เมตร ฐานกว้างด้านละ 36 เมตร ครอบเจดีย์องค์เดิมไว้  ภายในได้มีการสร้างห้องแสดงประวัติศาสตร์ ทั้งภาพแสงสีเสียง  และหุ่นจำลองการยกทัพของพม่าและไทยหลายร้อยตัว และพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้เสด็จฯ ไปประกอบพิธีบวงสรวงและเปิดพระบรมราชานุสรณ์ดอนเจดีย์เมื่อวันที่ 25 มกราคม พ.ศ.2502

ต่อมาทางราชบัณฑิตได้คำนวณพบว่าวันทางจันทรคติที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงกระทำยุทธหัตถี คือวันจันทร์เดือน แรม ค่ำ จุลศักราช 954 ตรงกับวันที่ 18 มกราคม จึงประกาศให้วันดังกล่าวเป็นวันถวายราชสักการะพระบรมราชานุสรณ์ดอนเจดีย์และถือเป็นวันกองทัพไทย พร้อมกันนั้นทางจังหวัดได้จัดให้มีงานเฉลิมฉลองพระบรมราชานุสรณ์ดอนเจดีย์ทุกปี

งานอนุสรณ์ดอนเจดีย์ เป็นเทศกาลประจำปีของจังหวัดสุพรรณบุรี ถูกจัดครั้งแรกในปี พ.ศ.2502 โดยการประสานความร่วมมือของจังหวัดสุพรรณบุรี ร่วมกับการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานสุพรรณบุรี องค์การบริหารส่วนจังหวัดสุพรรณบุรี มูลนิธิพระบรมราชานุสรณ์ดอนเจดีย์  ส่วนราชการและภาคเอกชน  เพื่อเทิดพระเกียรติและรำลึกถึงวันแห่งชัยชนะในพระมหาวีรกรรมยุทธหัตถีของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช และส่งเสริมการท่องเที่ยวของจังหวัด โดยนำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ชาติไทย และร่วมรำลึกถึงสมเด็จพระนเรศวรวรมหาราชที่สามารถกอบกู้เอกราชให้ชาติไทยมีความเป็นอิสระมาจนถึงทุกวันนี้ โดยงานเทศกาลประจำปีนี้จะถูกจัดขึ้นทุกวันที่ 18 มกราคม (ตรงกับวันกองทัพไทย) – 1 กุมภาพันธ์ของทุกปี รวมระยะเวลา 15 วัน 15 คืน ณ พระบรมราชานุสรณ์ดอนเจดีย์ อ.ดอนเจดีย์ จ.สุพรรณบุรี 

นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมการแสดงอีกหลายประเภท ครบทุกอรรถรส ให้เราเพลิดเพลินกันทั้งคืน อาทิ

  • การแสดงของวิทยาลัยนาฎศิลปสุพรรณบุรี
  • การประกวดแตรวง
  • การประกวดร้องเพลงลูกทุ่งประชาชน
  • การประกวดร้องเพลงลูกทุ่งนักเรียน นักศึกษา
  • การประกวดร้องเพลงลูกทุ่งของผู้นำท้องที่/ท้องถิ่น
  • การแสดงวงดนตรีลูกทุ่ง
  • การแสดงโปงลาง
  • การแสดงวงดนตรีกองดุริยางค์ทหารบก
  • การแสดงศิลปวัฒนธรรม
  • การแสดงพื้นบ้าน เดินแบบผ้าไทย โดยชมรมแม่บ้านมหาดไทยจังหวัดสุพรรณบุรี
  • การประกวดธิดาดอนเจดีย์
  • นิทรรศการแสดงของดีของอำเภอทั้ง 10 อำเภอ “ของดี วิถีคนเมืองเหน่อ”
  • การแสดงนิทรรศการศาสตร์พระราชา “จากภูผา สู่มหานที”
  • การออกร้านธารากาชาด/เฮฮาพาโชค
  • การแสดงดนตรีคอนเสิร์ตจากศิลปินชื่อดังชื่อ
  • การออกร้านจำหน่ายสินค้าต่าง ๆ

ถัดจากเจดีย์ไปประมาณ 100 เมตร เป็นที่ตั้งของพระตำหนักสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ภายในมีรูปปั้นของสมเด็จพระนเรศวรมหาราชและพระสุพรรณกัลยา ปัจจุบันมีผู้นิยมไปสักการบูชาอยู่เสมอ

 

ที่มา: สมาคมดนตรีสุพรรณบุรีรวมใจ
  https://news.ch7.com/detail/387653
  https://mapio.net/pic/p-87286834/
  https://travel.mthai.com/news/200352.html